صدای «پنج‌قلوی استفان» را بشنوید!

گروهی از پژوهشگران با ترکیب داده‌های چند تلسکوپ، به تصویرسازی و صداسازی «پنج‌قلوی استفان» پرداخته‌اند.

به گزارش وب ناسا و به نقل از دیجیتال ترندز، یکی از اولین اهدافی که توسط «تلسکوپ فضایی جیمز وب»(JWST) هنگام آغاز عملیات علمی آن در سال گذشته مشاهده شد، «پنج‌قلوی استفان»(Stephan’s Quintet) بود. پنج‌قلوی استفان، گروهی متشکل از پنج کهکشان است که در یک ساختار پیچیده در نزدیکی یکدیگر قفل شده‌اند. اکنون داده‌های جیمز وب با داده‌های سایر تلسکوپ‌ها ترکیب شده‌اند تا نمای جدیدی را از این جرم ویژه ارائه دهند و حتی روشی را برای گوش دادن به آن ایجاد کنند.

این پروژه از داده‌های فروسرخ جیمز وب همراه با نور مرئی، پرتو ایکس و فروسرخ «تلسکوپ فضایی هابل»(HST)، «تلسکوپ فضایی اسپیتزر»(SIRTF) و «رصدخانه پرتو ایکس چاندرا»(CXO) استفاده کرد. پژوهشگران با ترکیب کردن تمام نماهای متفاوت از جرم مشابه توانستند یک نمای سه‌بعدی را از پنج‌قلوی استفان ایجاد کنند که در ویدیوی زیر به تصویر کشیده شده است.

ایده پروژه این است که هم به دانشمندان و هم به مردم کمک کند تا درک بهتری را در مورد این گروه ویژه از کهکشان‌ها داشته باشند. «فرانک سامرز»(Frank Summers) پژوهشگر «موسسه علوم تلسکوپ فضایی»(STScI) گفت: تغییر دادن یک تصویر دوبعدی و تبدیل کردن آن به یک تصویر سه‌بعدی می‌تواند به بینندگان کمک کند تا ساختار پنج‌قلوی استفان را واقعا درک کنند. هر رصدخانه‌ای که زمانی را برای تماشای این پنج کهکشان صرف کرده است، ما را قادر می‌سازد تا داده‌های متنوع و غنی‌تری را درباره این گروه پیچیده و فشرده جمع‌آوری کنیم.

روش دیگری که در آن می‌توانید پنج‌قلوی استفان را درک کنید، «صداسازی» یا «سونفیکیشن»(Sonification) است. در این روش، یک تصویر بصری از طریق صدا تفسیر می‌شود. در این حالت، صدا از بالای تصویر آغاز می‌شود و سپس به سمت پایین حرکت می‌کند. کهکشان‌ها با تغییر فرکانس نشان داده می‌شوند و به اجرام گوناگون درون تصویر نیز صداهای متفاوتی داده می‌شود.

نتیجه این کار، یک فایل صوتی است که تصویر را می‌گیرد و با طول موج‌های متفاوت، ویژگی‌های گروه کهکشانی را نشان می‌دهد.

«کیمبرلی آرکاند»(Kimberly Arcand)، سرپرست پروژه صداسازی در مرکز پرتو ایکس چاندرا گفت: ستاره‌شناسی همیشه بسیار بصری بوده است اما دلیلی وجود ندارد که ما مجبور باشیم داده‌ها را تنها از این طریق نمایش دهیم. این نوع تصویرسازی، داستان علمی پنج‌قلوی استفان را می‌گیرد و آن را به یک تجربه شنیداری تبدیل می‌کند.