دانشمند ارشد ناسا می‌گوید اطلاعات بیشتری از تلسکوپ فضایی “جیمز وب” همین امروز یا فردا منتشر خواهد شد.

به گزارش یاسین قاسمی و به نقل از آی‌ای، عملیات علمی تلسکوپ فضایی “جیمز وب” متعلق به ناسا بالاخره آغاز شد و در میان شور و اشتیاق دانشمندان، ستاره‌شناسان و علاقه‌مندان به دنیای علم و نجوم، اولین مجموعه از تصاویر خیره کننده آن منتشر شد، اما شایان ذکر است که به گفته دانشمندان ناسا، ما هنوز در ابتدای راه هستیم و فقط سطح را خراشیده‌ایم.

“نیکول کولون”(Knicole Colon) اخترفیزیکدان ناسا توضیح داد که آنچه در روز سه‌شنبه ۱۲ ژوئیه دیدیم، فقط یک تکه از داده‌هایی بود که “جیمز وب” در اختیار ما قرار می‌دهد.

اکنون گفته می‌شود که داده‌های بیشتری از “جیمز وب” به زودی منتشر خواهد شد. به گفته “کلاوس پونتوپیدان”(Klaus Pontoppidan) دانشمند ارشد پروژه تلسکوپ فضایی “جیمز وب”(JWST) در موسسه علمی تلسکوپ فضایی(STScI)، انتشار اطلاعات بیشتری از “جیمز وب” احتمالا در یکی دو روز آینده انجام خواهد شد.

“پونتوپیدان” می‌گوید: اولین سالِ مشاهدات علمی از قبل آغاز شده است. ما هم‌اکنون داده‌هایی را برای دانشمندانی که در سال اول زمان برای پردازش و بررسی می‌خواهند، در اختیار داریم.

سرعت جمع‌آوری داده‌های “جیمز وب” با هزینه ۱۰ میلیارد دلاری که برای آن شده متناسب است و در مقایسه با تلسکوپ فضایی “هابل” پیشرفت قابل توجهی را نشان می‌دهد.

“جیمز وب” تنها به ۱۲.۵ ساعت زمان نیاز داشت تا اولین تصویر خود را از خوشه کهکشانی “SMACS ۰۷۲۳” که برای عموم منتشر شد، ثبت کند. این در حالی است که تلسکوپ فضایی “هابل” برای ثبت یک تصویر ترکیبی از همان منطقه از آسمان، به ۱۰ شبانه‌روز نورگیری نیاز داشت.

بنابراین جای تعجب نیست که داده‌های بعدی “جیمز وب” خیلی زود برای عموم فاش شود، به ‌ویژه که دانشمندان ناسا ماه گذشته اعلام کردند که این رصدخانه فضایی از قبل، جمع‌آوری داده‌های علمی را آغاز کرده است.

“پونتوپیدان” با اشاره به مشاهدات “جیمز وب” در سال اول عملیات خود گفت: این داده‌ها در یکی دو روز آینده برای محققان اصلی برنامه‌ها منتشر خواهد شد و برخی از آنها عمومی خواهند شد. وی گفت: ما با تمام قوا در حال کار هستیم.

وی افزود: در حالی که همانطور که در مورد رصد طیفی “جیمز وب” از سیاره فراخورشیدی “WASP-۹۶ b” اتفاق افتاد، نمی‌توانیم مطمئن باشیم که این داده‌ها به شکل تصاویر یا قرائت‌های علمی ارائه خواهند شد، هیجان‌انگیز است که بدانیم نیازی نیست مدت زیادی منتظر اطلاعات بیشتر از “جیمز وب” بمانیم.

انتظارات بسیار بالا از “جیمز وب” در آینده

دانشمندان در طول اولین سال مشاهدات “جیمز وب”، همچنان در حال یادگیری استفاده از این رصدخانه فضایی خواهند بود. تیم “جیمز وب” تماس‌های سالانه‌ای با دانشمندان خواهد داشت تا درخواست‌های آنها را برای مشاهدات خاص دریافت کند. هر سال از فعالیت “جیمز وب” به عنوان یک چرخه شناخته می‌شود.

“اریک اسمیت” دانشمند ارشد بخش اخترفیزیک ناسا و دانشمند برنامه “جیمز وب” می‌گوید: هر چیزی که ما به عنوان جامعه نجوم برای “دور اول” برنامه‌ریزی کردیم، جسورانه بوده است، اما نه به اندازه کافی. بنابراین من واقعاً برای کاری که دانشمندان اکنون قصد دارند برای “دور دوم” انجام دهند، هیجان زده هستم، زیرا می‌بینم که این برنامه چقدر توانایی دارد.

همانطور که “بیل نلسون” رئیس ناسا در جریان سخنرانی خود با “جو بایدن” رئیس جمهور آمریکا اشاره کرد، تلسکوپ فضایی “جیمز وب” به دانشمندان کمک می‌کند تا به سوالاتی پاسخ دهند که هنوز قابل درک نیستند یا فرمول‌بندی نشده‌اند.

این رصدخانه فضایی در موقعیتی منحصر به فرد برای حل برخی از ماندگارترین اسرار جهان با ارائه داده‌های جدید در مورد ماده تاریک، جهان‌های بیگانه و دوردست و برخی از دورترین و نخستین‌ نقاط کیهان است.

اولین تصویری که از تلسکوپ فضایی “جیمز وب” منتشر شد، عمیق‌ترین و واضح‌ترین تصویر مادون قرمز از جهان‌های دور را تا به امروز نمایش می‌دهد. این تصویر از خوشه کهکشانی “SMACS ۰۷۲۳” ثبت شده که در فاصله ۴.۶ میلیارد سال نوری از ما قرار دارد و مملو از جزئیات است و عمر برخی از کهکشان‌های موجود در این تصویر به ۱۳ میلیارد سال می‌رسد که به این معنی است که ما در حال نگاه به ۱۳ میلیارد سال پیش هستیم.

دومین تصویر، مربوط به شناسایی نشانه‌هایی از وجود آب و مه و ابر در جو یک سیاره‌ فراخورشیدی موسوم به “b۹۶-WASP” بود که تاکنون بدون جو و ابر انگاشته می‌شد. این دقیق‌ترین طیف‌سنجی از این سیاره فراخورشیدی تا به امروز است.

سومین تصویر “جیمز وب” متعلق به “سحابی حلقه جنوبی” یا “سحابی هشت انفجار” است که در فاصله ۲۰۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد و یک ستاره در حال مرگ را احاطه کرده و با وضوحی شگفت انگیز منتشر شده است.

چهارمین تصویر مربوط به یک مجموعه کهکشانی به نام “پنج قلوی استفان” است. این مجموعه کهکشانی فشرده، در صورت فلکی “اسب‌ بالدار” واقع شده و متشکل از پنج کهکشان است که چهار مورد از آنها به هم نزدیک هستند و انتظار می‌رود با یکدیگر ادغام شوند. همچنین کهکشانی که در سمت چپ این تصویر دیده می‌شود در واقع نزدیک‌تر از دیگران به “جیمز وب” است.

پنجمین و آخرین تصویری که رسما از “جیمز وب” منتشر شد، متعلق به “سحابی شاه تخته” است. شاه‌تخته یکی از درخشان‌ترین سحابی‌هایی است که در فاصله تقریبا ۷۶۰۰ سال نوری از زمین و در صورت فلکی “نیمکره جنوبی” قرار گرفته است. سحابی شاه‌تخته خانه ساختارهای معروف انگشت مانندی از گاز و غبار کیهانی است. سحابی‌ها ابرهای عظیمی از گاز و غبار کیهانی هستند که در آن‌ها ستاره‌های جدید شکل می‌گیرد.

اما دو عکس نیز از سیاره مشتری به صورت غیر رسمی منتشر شده است که از میان اطلاعاتی که “جیمز وب” در طول آزمایش‌های راه‌اندازی و پیش از رسما عملیاتی شدن پشت سر گذاشته، یافت شده است.

این تصاویر که شاهد آن هستیم، در حالی گرفته شده‌اند که ابزارهای علمی “جیمز وب” در حال آزمایش بوده‌اند و سیاره مشتری و همچنین حلقه و سه قمر آن را نشان می‌دهند. سه قمر مشتری موسوم به “اروپا”(Europa)، “تبه”(Thebe) و “متیس”(Metis) در این تصاویر قابل مشاهده هستند.